แม่บุญล้ำ น้ำปลาร้าพื้นบ้าน ขยายตลาดสู่ต่างประเทศ

หากพูดถึง “น้ำปลาร้า” หลายคนอาจนึกถึงเครื่องปรุงพื้นบ้านของชาวอีสาน ที่เต็มไปด้วยกลิ่นเฉพาะตัวและรสชาติอันเป็นเอกลักษณ์ แต่ใครจะคิดว่าน้ำปลาร้าจะกลายมาเป็นผลิตภัณฑ์และธุรกิจที่ก้าวข้ามความท้าทายในอุตสาหกรรมอาหารและเติบโตได้อย่างมั่นคง จนสามารถสร้างรายได้หลักพันล้าน นั่นคือ “น้ำปลาร้าแม่บุญล้ำ” ที่ไม่เพียงมีรสชาติที่โดดเด่น แต่ยังสามารถพัฒนาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับความต้องการของผู้บริโภคทั้งไทยและต่างประเทศ นอกจากนี้ยังส่งเสริมความยั่งยืนให้กับชุมชน สิ่งแวดล้อมอีกด้วย

น้ำปลาร้าแม่บุญล้ำ ถือกำเนิดขึ้นจากการทำน้ำปลาร้าในครัวเรือนของคุณพ่อสนั่นและคุณแม่ทองสุข ศรีโยธา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2510 โดยเริ่มต้นจากการผลิตปลาร้าในไห และจำหน่ายในตลาดท้องถิ่นของจังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งการทำน้ำปลาร้าสามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชนและท้องถิ่นได้อย่างยั่งยืน จนถ่ายทอดสูตรลับต่อมายังลูกสาว “คุณแม่บุญล้ำ ปรีเรือง” ที่เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของแบรนด์ จนในปี พ.ศ. 2557 ได้จัดตั้ง บริษัท เพชรดำฟู้ดส์ จำกัด ผลิตน้ำปลาร้าต้มสุกภายใต้แบรนด์ “แม่บุญล้ำ” เป็นการพลิกโฉมของการทำน้ำปลาร้าในรูปแบบดั้งเดิม ไปสู่การเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมาตรฐาน

หลังจากนั้น คุณพิไรรัตน์ บริหาร ทายาทรุ่นที่ 3 เข้ามาร่วมบริหารธุรกิจ เธอสังเกตเห็นพฤติกรรมของผู้บริโภคที่ต้องการน้ำปลาร้าที่สะอาด รับประทานง่าย และปลอดภัยมากขึ้น เธอจึงพัฒนาผลิตภัณฑ์ “น้ำปลาร้าปรุงสุกพร้อมทาน” พร้อมกับการรองรับมาตรฐานได้แก่ มาตรฐาน อย. จากคณะกรรมการอาหารและยา, GHPs, HACCP Codex จาก SGS แห่งประเทศไทย, มาตรฐาน GMP, HACCP จากกรมประมง, มาตรฐาน FDA ของ USA และ มาตรฐาน HALAL เพื่อพี่น้องมุสลิมและเปิดตลาดไปไกลถึงต่างประเทศ

นอกจากการพัฒนาในด้านผลิตภัณฑ์แล้ว การสร้างการรับรู้ของแบรนด์ก็เป็นสิ่งสำคัญในการเติบโตคือการใช้กลยุทธ์การตลาดที่หลากหลายและไม่เน้นเพียงแค่การใช้พรีเซนเตอร์หรือดาราดัง แต่เน้นการสร้างความสนุกสนานและความเข้าใจในผลิตภัณฑ์ผ่านแคมเปญโซเชียลมีเดียและการร่วมมือกับอินฟลูเอนเซอร์ที่เป็นเชฟชื่อดังในการสร้างเมนูใหม่ๆ ที่ช่วยขยายขอบเขตการใช้ผลิตภัณฑ์ไปยังอาหารหลากหลายประเภท ซึ่งทำให้ผู้บริโภคมีความสนใจและซื้อสินค้าของแบรนด์มากยิ่งขึ้น

อีกหนึ่งปัจจัยความสำเร็จของแบรนด์ คือการวางช่องทางจำหน่ายแบบครบวงจร ไม่ว่าจะเป็น 7-Eleven, Lotus’s, Makro และร้านสะดวกซื้ออื่นๆ รวมไปถึงแพลตฟอร์มออนไลน์และตลาดสดทั่วประเทศ ทำให้ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงสินค้าได้ง่ายในทุกช่องทาง ถือเป็นกลยุทธ์สำคัญในการขยายฐานลูกค้าให้มากขึ้นเรื่อยๆ นอกจากนี้ยังได้พัฒนาสูตรให้ผู้บริโภคเลือกใช้งานตามความชอบ เช่น สูตรฝาแดงที่ใช้ในยำ ส้มตำ และผัด สูตรฝาเหลืองที่มีความเค็มมากกว่าเหมาะสำหรับอาหารต้มและหมัก รวมถึงสูตรฝาขาวที่มีรสชาติและกลิ่นหอมโหน่งอันเป็นเอกลักษณ์แบบอีสานแท้

เนื่องจากมีคนไทยและคนเอเชียอาศัยอยู่ในต่างประเทศจำนวนมาก ซึ่งความคิดถึงบ้านและความหลงใหลในอาหารท้องถิ่นเป็นปัจจัยที่ทำให้เป็นเป้าหมายที่สำคัญในการส่งสินค้าไปต่างประเทศ จนสามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์และกลยุทธ์ทางการตลาด ทำให้สามารถส่งออกไปยังหลายประเทศทั้งในเอเชียและยุโรป เช่น เกาหลี อเมริกา อังกฤษ และสวิตเซอร์แลนด์ ซึ่งการทำแบรนด์สามารถขยายตลาดได้ถึงระดับโลกนั้นไม่ได้เกิดจากโชคช่วย แต่เป็นผลมาจากการที่บริษัทได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตรงตามมาตรฐานสากลและตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคในต่างประเทศ

การเติบโตของแบรนด์ไม่ได้เป็นเพียงการเติบโตทางด้านยอดขายเท่านั้น แต่ยังเป็นการพัฒนาตามแนวคิดของ ESG (Environmental, Social, and Governance) ที่มุ่งเน้นทั้งด้านสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาสังคม ไม่ว่าจะเป็นการใช้ระบบบำบัดกลิ่นแบบ Wet Scrubber การบำบัดน้ำเสียภายในโรงงาน การลดใช้พลาสติก และการปลูกป่าทดแทน ซึ่งดำเนินการแล้วกว่า 600 ไร่ อีกทั้งยังรับซื้อวัตถุดิบจากเกษตรกรท้องถิ่น เพื่อให้ชุมชนเติบโตไปพร้อมกัน จนกลายเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างความสำเร็จและความยั่งยืนของแบรนด์

การที่น้ำปลาร้าแม่บุญล้ำสามารถเข้าไปอยู่ในครัวเรือนของคนไทยและครัวเรือนในต่างประเทศนั้นเป็นผลมาจากการพัฒนาไม่หยุดยั้ง ทั้งในด้านการผลิตที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงและในด้านการกระจายสินค้าที่มีช่องทางการจำหน่ายที่หลากหลาย รวมถึงการปรับตัวให้เข้ากับพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย โดยไม่ทิ้งคุณภาพและมาตรฐาน

เป้าหมายในอนาคตของแม่บุญล้ำยังไม่หยุดอยู่เพียงแค่ “เครื่องปรุงประจำครัว” แต่กำลังมุ่งหน้าสู่การพัฒนาโปรดักต์ใหม่ ๆ ทั้งกลุ่มเครื่องปรุงรส และอาหารพร้อมปรุง พร้อมกับขยายตลาดส่งออกไปยังประเทศใหม่ ๆ ที่มีคนไทยและชาวเอเชียอาศัยอยู่ เพื่อส่งมอบ “ความคิดถึงบ้าน” ผ่านรสชาติของปลาร้าให้ไปถึงทั่วโลก

เรื่องราวของ “น้ำปลาร้าแม่บุญล้ำ” สะท้อนให้เห็นว่า การเติบโตที่ยั่งยืนไม่ใช่เพียงแค่การขายสินค้าคุณภาพดี แต่คือการใส่ใจในทุกขั้นตอนการผลิต การดูแลสิ่งแวดล้อม และการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคทั่วโลก น้ำปลาร้าแม่บุญล้ำ ไม่เพียงเป็นสินค้าพื้นบ้าน แต่กลายเป็นเครื่องปรุงที่มีความหมายและคุณค่าในทุกครัวเรือน

เรียบเรียงโดย: THE INSIDER
Source
– https://www.phetdamfoods.com/brandhistory
– https://www.youtube.com/watch?v=Ue3xilRNbK4
– https://www.brandcase.co/49350
– https://www.bangkokbanksme.com/en/phetdam-foods